Son 8 yılın, daima artan sera gazı emisyon yoğunluğu nedeniyle dünyadaki en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçebileceği hesaplanıyor. Ortalama global sıcaklığın bu yıl 1850-1900 periyodu ortalamasının 1.15 derece üzerinde olacağı öngörülüyor.
Dünya Meteoroloji Örgütü’nün (WMO) 2022 Global İklimin Durumu raporu, bu yıl Mısır’ın Şarm el-Şeyh kentinde 6-18 Kasım tarihlerinde düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Çerçeve Kontratı 27. Taraflar Konferansı’nda (COP27) genel oturumların yapıldığı birinci gününde yayımlandı.
Rapora nazaran, iklim değişikliğinin belirtileri giderek daha ‘dramatik’ hal alırken, çok sıcak hava dalgaları, kuraklık ve yıkıcı seller milyonlarca kişiyi etkiliyor ve milyarlarca dolara mal oluyor. Global sıcaklığın bu yıl, 1850-1900 devri ortalamasının yaklaşık 1.15 derece üzerinde olacağı kestirim ediliyor.
Dünyadaki sera gazı emisyonları, karbondioksit, metan ve azot oksit emisyonları dahil olmak üzere, geçen yıl bir kere daha rekor düzeye ulaştı. Datalar, bu üç gazın atmosferik düzeylerinin bu yıl da artmaya devam ettiğini gösteriyor. Daima artan sera gazı emisyon yoğunluğu nedeniyle, son 8 yılın dünyadaki en sıcak yıllar olarak kayıtlara geçeceği öngörülüyor. Ayrıyeten, 2013-2022 periyodu için 10 yıllık ortalama sıcaklığın ise 1850-1900 devrine nazaran 1.14 derece yüksek olacağı iddia ediliyor.
Artan sıcaklık nedeniyle deniz düzeyindeki yükselme 1993’ten bu yana iki katına çıkarken, Ocak 2020’den beri yaklaşık 10 milimetre yükselerek bu yıl rekor tazeledi. Grönland buz katmanı üst üste 26. yıl kütle kaybetti ve Eylül’de birinci sefer kar yerine yağmur yağdı.
WMO Genel Sekreteri Petteri Taalas, rapora ait değerlendirmesinde, global ısınma arttıkça sonuçlarının da kötüleşeceğini belirterek, “Şu an atmosferde o kadar yüksek karbondioksit bulunuyor ki sıcaklık artışını 1.5 dereceyle sonlandırma amacı neredeyse ulaşılamaz durumda. Buzullar için esasen çok geç kalındı ve erimenin yüzlerce yıl devam etme mümkünlüğünü göz önünde bulundurduğumuzda, bu durumun su güvenliği üzerinde kıymetli tesirleri olacak” ifadelerini kullandı.
Deniz düzeyindeki yükselmenin son 30 yılda iki katına çıktığına işaret eden Taalas, şunları kaydetti:
“Bu yükselmeyi milimetre cinsinden ölçüyor olsak da yükselme yüzyılda yarım ila bir metreye ulaşıyor ve bu da milyonlarca kıyı sakini ile alçakta kalan kentler için uzun vadeli büyük tehdit oluşturuyor. Pakistan’daki sel felaketinde ve Afrika Boynuzu’ndaki ölümcül, uzun periyodik kuraklıkta gördüğümüz üzere, birden fazla vakit iklim değişikliğinden en az sorumlu olanlar en çok ziyanı görüyor. Fakat bu yıl iklim değişikliğine karşı güzel hazırlanan toplumlar bile çok hava şartlarından ziyan gördü. Avrupa’nın büyük kısmında ve Çin’in güneyindeki uzun vadeli sıcak hava dalgaları ve kuraklık bu bölgeleri etkiledi.”
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, COP27 başlarken gezegenin tehlike sinyalleri gönderdiğini belirterek, raporun ‘kronik bir iklim kaosunu’ yansıttığını belirtti. İklim değişikliğinin felaket suratında yaşandığını ve tüm kıtalarda hayatları tehdit ettiğini söz eden Guterres, “Son 8 yıl, dünyadaki en sıcak yıllar oldu, çok sıcak hava dalgaları bilhassa kırılgan toplumlarda daha ağır ve ölümcül hale geldi. Dünyanın tüm bölgelerindeki beşerler iklim değişikliğinin bu ani ve süratle büyüyen risklerinden korunmalı. Bu yüzden, 5 yıl içinde global bir erken ihtar sistemini hayata geçirmeye çalışıyoruz. Dünyanın bize gönderdiği bu tehlike sinyaline kararlı ve yanlışsız halde aksiyon alarak karşılık vermeliyiz” değerlendirmesinde bulundu.
