Türkiye’deki siyasi hayatında isminden kelam ettiren komünist Mihri Belli’nin, gazeteci Muharrem Coşkun ile yaptığı röportajlar birinci kere yayınlandı. Kelam konusu röportajların birinde Mihri Muhakkak, Cumhuriyet’in kuruluşunu anlatırken “Cumhuriyet bir jakoben tertibidir. Atatürk diktatördü lakin halkın değerli kısmını gerisinde taşıyan bir diktatördü. Kurtuluş savaşında dincilerle ittifak yaptı. Takiye yaptı. Mustafa Kemal yanılgılı büyük önder” dedi.
Atatürk’ün getirmiş olduğu başta Harf İhtilali ile ilgili de konuşan Mihri Belirli, röportaj sırasında defterine aldığı notların Osmanlıca olduğunu göstererek “Ben notlarımı eski Türkçe alıyorum. Daha kolay daha kısa oluyor. Biz harf ihtilaliyle kendi ulusal kültürümüzden utandık. Bu yanlıştı” diye konuştu.
Mihri Belli’nin birinci kere yayınlanan manzaraları, Belli’nin Atatürk ve Cumhuriyet ile ilgili telaffuzları nedeniyle reaksiyon çekti.
MİHRİ BELİRLİ KİMDİR
Mihri Aşikâr, 1916 yılında İstanbul’un Silivri ilçesinde doğdu. Robert Koleji’nde tahsil gördü. Amerika Birleşik Devletleri’nde bulunan Mississippi Üniversitesi’nde iktisat eğitimi aldı. Bu devirde çeşitli siyasi faaliyetler içerisinde yer aldı. 1940 yılında de ülkesine dönerek Türkiye Komünist Partisi’ne katıldı. 1942’de de TKP’nin merkez komite üyeliğine seçildi. 1943-1944 yılları ortasında da İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’nde Ordinaryüs Profesör Fritz Neumark’ın asistanlığını yaptı. Ayrıyeten İlerici Gençler Birliği’nin örgütlenmesinde de büyük rol oynadı. 1944’de hakkında yapılan soruşturma kapsamında tutuklanarak 2 yıl mahpus cezasına çarptırıldı. 1946’da da yurtdışına çıktı. 1946-1949 yılları ortasında Yunanistan’da yaşanan iç savaşta istekli olarak solcu gerillaların safında savaştı.
1950 yılında de Türkiye’ye döndü. Ancak bir müddet sonra tekrar tutuklandı ve 7 yıl mahpusa mahkum edildi. Tahliyesi’nin akabinde Yeni Yol, Türk Solu, İstikamet, ile Aydınlık mecmualarında yazılar yazdı. 1960-1968-1969’da da yazdığı yazılar sebebiyle üç kere tutuklandı. 12 Mart 1971 askeri darbesi sırasında da tekrar yurtdışına çıktı. 1974 yılında ilan edilen genel afla da yurda döndü. Bu devirde Türkiye İşçi Partisi’nin (TEP) kurulmasında büyük rol oynadı. 1974’de de partinin genel lideri oldu. 1979’da da uğradığı bir silahlı atak sonucu ağır yaralandı. Öte yandan TEP’in 12 Eylül 1980 askeri darbesinin akabinde kapatılması üzerine tekrar yurtdışına çıkarak İsveç’e yerleşti. 1992’de de ülkeye döndü. Mihri Muhakkak, 16 Ağustos 2011 tarihinde İstanbul’da hayatını yitirdi.
