Evrensel gazetesi muharriri Mesut Kara bugünkü köşesine Yeşilçam oyuncularından Mürüvvet Sim’i taşıdı.
Mesut Kara’nın yazısı şöyle:
“Tam ismiyle Mürüvvet Sim Caymaz. Yeşilçam’ın unutulmaz karakter oyuncularından Mürüvvet Sim’in hayatı sinemalara bahis olacak kadar renkli, bir o kadar da inişli çıkışlıdır. Fakir bir ailede dünyaya gelen oyuncu hayatı boyunca daima fakir kalır. Cin üzere ancak ele avuca sığmayan, yaramaz bir çocukluktan sinemanın şen şakrak, sevinçli, bazen tatlı sert oyunculuğuna giden yolda kendi eforuyla ayakta kalmayı başarmış, geçim badiresi çektiği günlerde ulusal piyango satarak, lodosta kıyıya vuran bedelli eşyaları toplayıp satarak, kimseye muhtaç olmadan, “yardım dilenmeden” karnını doyurmuş güçlü bir bayan olduğunu göstermiştir. 1950’lerden ’80’lere dek çocuk oyunculu sinemalardan, Kemal Sunal sinemalarına, “Neşeli Günler” sinemasına kadar 283 sinemada rol alır.
23 Nisan 1929’da Tekirdağ’ın Büyükyoncalı köyünde tarlada doğar Mürüvvet Sim. Annesi göbeğini ‘çekme’ bıçağı ile kesip toprağa gömer, atının terkisine alarak, götürür meskenine. İki yaşındayken İstanbul’a göçerler. Fatih’e yerleşen aile çok yoksuldur. Annesi paralı meskenlerde hizmetçilik yapar, babası bahçelerde çalışır.
O kadar yaramazdır ki, herkesi o kadar yıldırmış ki mahalleli, ortalarında para toplar, Mürüvvet’i sinemaya gönderirlermiş, iki saat başlarını dinlemek için. Sinema dönüşü, mahallenin tüm bayanlarını başına toplar, gittiği sineması oynayarak anlatırmış. Mürüvvet’in okul çağı geldiğinde aile okutamayacak kadar fakirdir ancak mahalle kültürünün, dayanışmanın olduğu yıllardır, mahalleli birleşip, okula yazdırırlar Mürüvvet Sim’i. Yaramazlıkları bitmek bilmediğinden iki sefer okuldan kovulur, diğer okula nakledilir.
Çok çalışkan ve başarılıdır ancak birinci karnesini aldığında yaşı tutmadığından “Bu yıl sınıfı geçemezsin. Seneye” derler. Gözyaşları içinde ayrılır okuldan. Mahalle arkadaşı Seta, fiyatlı Amerikan Kız Sanat Okulu öğrencisidir ve Mürüvvet de bu okulun hasreti içindedir lakin varlıklı çocuklarının okuduğu bir okuldur. Çemberlitaş Türbesi’nin karşısında olan bu okul lisan ve sanat eğitimi veriyordur. Aylık taksiti o vakte nazaran çok büyük para olan 30 liradır ve annesinin günlük yevmiyesi bir liradır; konutlarının bir aylık masrafı kadardır bu para.
“Yalvarıyor annesine. Bir aylık fiyatını bulmasını, sonrasını halledeceğini söylüyor. Kıramıyor Esma Hanım. Buluyor 30 lira. “Ne yaparsan yap. Gerisine karışmam” diyerek… Mürüvvet, koşarak okula yazılıyor. Okula, tramvaylara kaçak binerek gidiyor. Fakat sayılı gün bitiyor. Bir ay geçiyor. Taksiti istiyorlar okuldan. Bir iki gün atlatıyor Mürüvvet. Sonunda Spor Öğretmeni Mukadder Hanım’a açıyor kaygısını. Okuma fiyatı karşılığı, mektepte hizmetçilik yapmak istediğini, sabahları erken gelip sobaları yakabileceğini, yerleri sileceğini söylüyor. Ve çalışkan öğrencileri Mürüvvet’e büyük imkan sağlıyorlar. Kuralların dışına çıkarak, parasız okutuyorlar okulda. Memnunluktan uçuyor Mürüvvet. Muvaffakiyet ile bitiriyor okulunu. Bu kere Akşam Kız Sanat Okuluna yazılıyor.
TİYATRO HAYATI
Okulda bir piyes oynanacaktır. “Ayşe’nin Köyü” opereti… Roller dağıtılmış. Mürüvvet en son akla gelecek isim. Fakat yalvarıp yakarıp, küçücük bir rol, daha doğrusu figüranlık koparıyor. Bu ortada, tüm piyesi de ezberlemiştir Mürüvvet Sim. Ayşe rolünde, sesi çok hoş olan, çok yetenekli bir öğrenci vardır. O da Nükhet Duru’nun annesi Güzide’dir.
Piyesin sergilenmesinden iki gün evvel, “Güzide kaza geçirmiş, onun yerine sen oynayacaksın” derler. Bu Mürüvvet’in tiyatroya birinci adımıdır. Oyun sonrası gazetelerde Mürüvvet için manşetler atılır, “Yeni bir Cahide doğdu” haberleri çıkar.
Mürüvvet Sim, şimdi 16 yaşındayken tiyatro sahnelerine ayak basmıştır. Okul sonrası Tiyatro Direktörü ve Oyuncusu Raşit İstek topluluğunda profesyonel tiyatro oyunculuğuna başlar, birçok toplulukta sahneye çıkar. Suat Sim ile evlendiğinde de Ses Tiyatrosuna geçer. Sinema hayatı başlayana kadar Muammer Karaca Tiyatrosu ve Şen Ses Topluluğunda da çalışır.
VE SİNEMA
1950’de “Onu Affettim” isimli sinemayla sinema oyunculuğuna da başlar. “Bazen cadaloz bir mahalle teyzesi, bazen Türkçeyi şirin bir halde konuşan Rum komşu, yeri geldiğinde çirkefleşip, yeri geldiğinde bir hanımefendi olan”, vilayetle de kendini sevdirmeyi bilen, güzel kalpli, güleç yüzlü Mürüvvet Sim’dir o.
Film cümleleri ve mimikleriyle sinemalarından hayatımıza dokunmayı başarır. Her gülümsediğinde yüzünde güller açsa da yoksulluk içinde geçen çocukluğu, serin havalarda giyeceği yeleğinin olmamasının acısını daima içinde taşır. Yıllarca yelekler örer sokaklardaki fakir çocuklara giydirir, yardım kurumlarına verir çocuklara vermeleri için.
Mürüvvet Sim birinci evliliğini Suat Sim ile yapar, evliliklerinden bir oğulları olur lakin bu evlilik yürümez, ayrılırlar. İkinci evliliğini Dublaj Sanatkarı Temuçin Caymaz ile yapar, bu evlilikten de Zafer ismini verdikleri bir oğlu daha olur.
Mürüvvet Sim, Yeşilçam’ın aranan isimlerinden olur. Oynadığı neredeyse her rolde, güzel kalpli, yufka yürekli bir bayandı. Bütün sinemalarında umut dolu, sevinçli, gülümseten bir Mürüvvet Sim vardır. Birden fazla vakit dul bir bayan ya da uyanık bir anneydi. Bir konak varsa oranın aranan hizmetçisi ya da Rum pansiyon işletmecisiydi. Sezercik’in, Ayşecik’in teyzesi olup tüm makûs karakterleri karşısına alırdı. “Gülen Gözler”de Adile Naşit’in Mürüvvet Sim’in başına geçirdiği bir tencere yaprak sarma hepimizin belleğindedir; ortalarındaki rekabet ve atışmalar da. Canlandırdığı rollerle beyazperdeden sinema salonuna, konutlarımıza sevinç saçar, sinema izlemeyi şenliğe çevirirdi oyunuyla. “Neşeli Günler”de kızına verdiği “Göster lakin elletme” öğüdü bir devir anne ve genç kızların esprisi olmuştu.
Tiyatro, sinema periyodu bittiğinde Mürüvvet Sim, tekrar geçim problemi yaşamaya başlar. Geçimini sağlamak için bir mühlet piyango bileti satar. Bunun dışında bir de lodosculuk yapar. İstanbul’da çok sık ve tesirli bir formda görülen lodostan sonra denizin kabarması ile tabandaki artıklar, eşyalar, denize düşmüş kolyeler, küpeler kıyıya vururdu. Beşerler da bu anlarda buraya gelir ve tabandaki satmaya bedel eşyaları toplardı. O insanlardan biri de Mürüvvet Sim’di.
Mürüvvet Sim, 30 Temmuz 1983’te ortamızdan ayrılır. Hayat da vefat de adil değildi. Mürüvvet Sim, her şartta kendi gayretiyle, çabasıyla kendi başına ayakta kalabileceğini kanıtlayarak ayrılır bu dünyadan.”
