Haber bu yıl Nobel Edebiyat Ödülü nün kazanan Annie Ernaux nun Seneler kitabını 12 yıl Anadolu yakası escort sonra ikinci kere okurken geldi
Bugün Billur Kalkavan öldü
Bu kadar kolay bir cümle
Albert Camus nun hayatımı derinden etkileyen kitabı Yabancı da işte tam bunun kadar kısa katı ve Kurtköy escort bayan ruhsuz bir cümleyle başlıyordu
Dün annem öldü
Camus üç sözlük bu cümle ile kuşaklar uzunluğu bir çok insanın küçük şahsi tarihini de tarihini yazdı
Bir de şu haber
Dün 41 Escort Maltepe madencimiz öldü
O da bu kadar kolay bir cümle
İşçi dersek ihmal ve sorumluluklar bize kalacak diye Şehit dedik ilahi bir kefene sarıp dezenformasyon hormonlu tarihe gömdük
Sonra Seneler kitabı gözümde daha da büyüdü Bir kez daha bitirdim ve kararımı verdim
Bana nazaran Thomas Mann Albert Camus ve Octavio Paz dan sonraki en değerli Nobel di
KİMDİ BİLLUR KALKAVAN
ÖLDÜ DENİNCE NE HATIRLADIK
Billur Kalkavan 58 yaşındaydı
Dün toplumsal medyada yarattığı dalgalanmayı farkettiniz mi
Peki kimdi Billur Kalkavan
Çoğumuz için bir Magazin figürü
Anladık ki o kadar kolay değil
Embedded bir kişilik Yakın tarihimizde bir çok anıya iliştirilmiş bir şeyler var
Ölümü bize o şeyleri hatırlattı
RUSYA TARİHİNİ PUTİN Mİ
YAZAR KAMÇATKA YENGECİ Mİ
İşte o nedenle sordum Dezenformasyonsuz tarihimizi kim yazıyor diye
Mesela Rusya nın tarihini
Şu an elindeki nükleer silahı bütün dünyanın hızına sallayan Putin mi
Yoksa Tolstoy yahut Dostoyevski mi Kalinka müziği yahut lüks restoranlarda karşımıza çıkan Kamçatka yengeci mi
Ya İngilizlerinkini
Sekizinci Henry mi yazdı yoksa Shakespeare mi
Churchill mli yoksa Rolls Royce yahut Beatles Rolling Stones mu
Fransa ya ne dersiniz
Onaltıncı Louis mi Robespierre Sartre mı
Yoksa Normandiya Camembert Peyniri mi
BİR MAYMUN OKUR GÖZÜYLE
BU YILKİ NOBEL ÖDÜLÜ
Şimdi bu pazar sabahı size Durun biraz şunu tekrar düşünelim diyeceğim
Sakın tarihi isimleri kendilerinden büyük beşerler değil de hayatımıza giren küçük Şeyler yazıyor olmasın
Diyecek olan ben değilim
Bu yıl Nobel Edebiyat mükafatını kazanan Annie Ernaux söylüyor
Özellikle de onun Can Yayınevi tarafından Türkçede de yayınlanan Seneler Annees isimli kitabı
Ben Maymun bir okurum
Aynı anda bir kaç kitabı okumaya çalışırım
Hiç elbet her maymun okur üzere kimi kitaplara haksızlık edebilirim
Ama şunu rahatlıkla söyleyebilirim
Hayatım boyunca hakkını tam vererek okuduğum kitaplardan biri Annie Ernaux nun Seneler romanıdır
O nedenle şunu da ikinci kere rahatlıkla söyleyebilirim
Benim için Ernaux Albert Camus Thomas Mann ve Octavio Paz dan sonra Nobel in en fazla haketmiş muharrirdir
Yine de kimseye haksızlık etmeyeyim
Benim için böyle
BİR POP SOSYOLOG BU KOLAY
PARAGRAFLARDA NE BULUR
Seneler kitabını çok sevmemin özel nedenleri var
Bir sosyolog bilhassa de Fehmi Koru nun deyişiyle bir pop sosyolog olarak bana en yakın ve sempatik gelen bir kitap
Seneler bildiğimiz bütün edebi yazma biçimlerine meydan okuyor
Adı roman lakin roman denilebilir mi pek emin değilim
Çünkü alta alta yazılmış ve birbirinin takibi olmayan paragraflardan oluşan bir yazma stiline sahip
NE MAZLUMU NE ZALİMİ NE AŞK
ACISI ÇEKEN KAHRAMANI VAR
Romanın âlâ kahramanı yok
Aşk acısı çeken kahramanı da yok
Kötü karakteri de yok
Yani bir kahramanı yok
Sadece akıp giden bir vakit var
Tıpkı Proust un Kayıp Vaktin eşinde romanı üzere akıp giden bir vakit
Ve bu vakti bize bir kahraman bir mazlum yahut bir zalim değil birbiri ardına akan isimler yerler yerler olaylar eşyalar yani Şeyler anlatıyor
Fransızların deyişi ile Les Choses de la Vie
Hayatın şeyleri
TAŞRALI BİR ÖĞRETMEN
HANGİ TARİHİ YAZABİLİR
Taşrada doğmuş büyümüş yaşamış bir bayan tarih diye bize ne anlatabilir ki
Hele hele bir Türk e
Hayır Anlatır
İşte edebiyatta ve sosyolojide milli ve yerli sözlerinin manasını büsbütün yitirdiği yerdir burası
Ben Fransızca biliyorum 6 yıl Paris te yaşadım
Ama inanın Seneler i hiç bunları bilmeden yaşamadan okusaydım da en az bu kadar anlardım
Kitabın ne girişi var ne bitişi
İPANA DİŞ MACUNLARININ
YAZDIĞI KOLLEKTİF TARİH
Seneler İkinci Dünya Savaşı nın bitişiyle başlıyor ve 2000 lere kadar geliyor
Bir yanıyla otobiyografi
Ama öznesi olmayan bir biyografi
Şahsiyetsiz
Maktulü yok meçhul faili de yok
Herşey apaçık Kenarında oturduğumuz ırmağın şurasından burasından geçen şeyler
Önümüzden yahut uzağımızdan gelip geçen ve zihniyetimizin kaydettiği her şey tarihtir diyor
BU NOBEL TARİHİNDE
İZMİR’DEN DE BİRİ VAR
İçinde Fransızların İpana diş macunu sayılabilecek objeler var
Renault 4 ün Deux Chevaux otomobiller Brigitte Bardot var
Aama birebir vakitte mesela ben de varım
Bir sayfasında İzmirli Dario Moreno nun Mambo İtaliano müziği olarak geziniyorum
Kayıp vaktin peşinde koşarken Beatles a da Pink Floyd ve Sex Pistols a da rastlıyorsunuz
Sonra bir sayfa geliyor ve karşınıza o dedikodu çıkıyor
Isabelle Adjani AIDS mi oldu
Victor Hugo ile devrin komedyeni Coluche ün isimlerinin yan yana yazıldığı hiyerarşisiz bir tarih bu
Ciddiyet ehliyetini verme yetkisini yalnızca kendinde gören bası beşerler için bu türlü bir Aynı haneye yazılmak kabul edilebilir bir şey değil natürel ki
Annie Ernaux nun tarihi ise Erdoğan la Billur Kalkavan ı birebir hizaya getiriyor
BİR EMANUEL KOLTUK ERKEK
HAFIZAMIZA HANİ TARİHİ YAZMIŞTIR
Oralarda gezindikçe de şunu görüyorum
Aslında bu yalnızca Annie Ernaux nun tarihi değil
Hepimizin ortak tarihi
Bir sayfada bir Emanuel koltuk sözü geçiyor
Yetmişlerin erkek hafızasına Churchill den Erdoğan dan Putin den Sekizinci Henry den Fatih Sultan Mehmet ten daha yakın bir tarih değil mi
Yani tarihimizi onlar da yazıyor
DENİZLİ PAŞABAHÇE DE
GÖRDÜĞÜM LİMON SIKACAĞI
İsterseniz siz de deneyin
Yazın kendi Seneler romanınızı
Google sayesinde artık daha da kolay
Benim Seneler romanım bundan 7 yıl kadar evvel Denizli de Paşabahçe Cam Fabrikasının arşiv müzesini gezerken yazılmaya başlandı
Orada bir limon sıkacağı gördüm Hani şu kalın camdan ortasında yarım kesilmiş limonu aykırısından koyup sıktığımız herz meskende bulunan kolay eşya
Gördüğüm an çocukluğumun bir kısmı bütün halkalarıyla geldi gözümün önüne Formika masalar plastik masa örtüleri
İnce muhakkak bir çay bardağı
POST METOO PERİYODUN
İLK NOBELÖDÜLÜ
Annie Ernaux bana nazaran Post MeToo periyodunun birinci Nobeli
Onun çok gençken çocuk aldırmak için çektiği acıları anlatan kitabı Camus nun Fransa da idam cezasının kaldırılması için yazdığı metin kadar tesiri olduğuna inanıyorum
Nitekim Nobel i aldığı gün yaptığı birinci açıklama şu oldu
Hayatımın son anına kadar bir bayanın anne olma yahut anne olmama hakkını savunacağım
Bu Nobel bütün dünyada popülist iktidarların çocuk aldırma ve LGBT ye karşı açtıkları savaşa güçlü bir itiraz oldu
Diyorum ya dezenformasyonsuz bir tarih bu
HOŞA GİTMEMEYİ GÖZE ALAN
MAHALLESİZ HAYMATLOSLAR
Seneler Aşklarımı yazıyorum Yazdıklarımı yaşıyorum diyebilen müelliflerin kaleminden çıkmış bir Hepimiz tarihi
Emin olun Hitler lerin Putin lerin şunun bunun yazdığı tarihten çok daha gerçek çok daha hakiki
Cesur bir tarihçi bu Hayatı boyunca solcu olmuş
Ama sol mahalleden ikamet raporu almayı rededen bir dimağ bu
Alice Ferney bu haftaki L OBS mecmuasında onun için şunu söylüyor
Mahallesinin yahut oburunun güzeline gitmek için yazmadı Güzellerine gitmemeyi göze alacak bir cüreti var
Yani Mahallesiz haymatlos bir muharrir aldı bu yıl Nobel i
SİYASETİN PİNOKYO BURNUNU
SOKAMADIĞI HALLEY TARİHİ
Bize diyor ki
1945 le 2000 ortasında kaybettiğimiz her şey hepimizin tarihidir
Dokunduğumuz ellediğimiz yanımızdan uzağımızdan geçen bütün Halley yıldızlarının kıssası yani
Siyasetin burnunu sokamadığı objelerin şeylerin insanların yazdığı bir kitap
Devletin müfredat programlarının burnunu sokmadığı sokamadığı Dezenformasyonsuz bir samimi bir küçük şeyler tarihi
Ve görüyoruz ki Bu türlü bir tarihi lakin Annie Ernaux üzere mahallesiz haymatloslar yazabilir
Emin olun her gece burnunu televizyonlardan odalarımıza sokup yalnızca kendi mahallesinin güzeline gitmek için konuşan başlar bu seçimden sonra hüsrana uğrayacak
Yepyeni Türkiye nin gerçek tarihinini her mahalleninin güzele gitmemeyi mahallesinin basmakalıp klişelerine kendi mahallesinin dezenformasyonuna karşı sesini yükseltmeyi göze alacak haymatlos çocukları yazacak
***
ANNIE ERNAUX Seneler Çev Siren İdensanlarmen Can Yayınları
Ertuğrul Özkök
