İş Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi’nin 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü hasebiyle hazırladığı Çocuk İş Cinayetleri Raporu’na nazaran; 2013-2022 yılları ortasında en az 616 çocuk, çalışırken ömrünü yitirdi.
Sol’un haberine nazaran İSİG Meclisi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü hasebiyle hazırladığı Çocuk İş Cinayetleri Raporu’nu bugün açıkladı. 2013-2022 yıllarını kapsayan raporda, 2013-2022 yıllarını kapsayan raporda, Toplumsal Güvenlik Kurumu (SGK) ve İSİG Meclisi’nin çocuk personel vefatlarına ait dataları karşılaştırıldı. SGK kayıtlarına nazaran, 2013-2021 yıllarını kapsayan 9 yılda 102 çocuğun çalışırken hayatını kaybettiği; bu çocukların 3’ünün kız ve 99’unun erkek olduğu belirtildi. Bu çocukların 4’ünün 14 yaşında, 7’sinin 15 yaşında, 35’inin 16 yaşında ve 56’sının 17 yaşında olduğu kaydedildi.
Raporda, İSİG Meclisi’nin 10 yıllık dataları de yer aldı. Buna nazaran; son 10 yılda en az 616 çocuk, çalışırken hayatını kaybetti. Bu çocukların 96’sı kız, 520’si erkek. 4’ü 4 yaşında, 5’i 5 yaşında, 4’ü 6 yaşında, 5’i 7 yaşında, 12’si 8 yaşında, 12’si 9 yaşında, 24’ü 10 yaşında, 13’ü 11 yaşında, 32’si 12 yaşında, 39’u 13 yaşında, 61’i 14 yaşında, 87’si 15 yaşında, 123’ü 16 yaşında ve 195’i 17 yaşında. Bu devirde toplam 18 bin 683 kişi iş cinayeti sonucu ömrünü yitirdi.
Raporda şu tespitlere yer verildi;
‘ÇOCUK İŞÇİLİĞİN GERÇEK BOYUTLARI GİZLENİYOR’
“TÜİK bilgileri (720 bin kişi), çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını perdeliyor. Çocuk işçiliğin azaldığına destek gösterilen istatistiklerde, sayısı 1,5 milyonu bulan çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören öğrenci olmak üzere çocuk işçiliğin ana gövdeleri eksik. Öte yandan çocuk işgücü anketleri, yaz aylarında değil, Türkiye’de mevsimsel olarak çocuk işçiliğin en az olduğu ekim ile aralık aylarında yapılıyor. Bu da çocuk işçiliğin gerçek boyutlarını gizliyor. 4 ve 5 yaşlarında çalışırken ölen 9 çocuk tespit etmiş durumdayız. Bu durum, çocuk işçiliğin bu yaşlarda başladığı manasına gelmektedir. Bu yaş kümesinde vefat varken ‘5 yaşında çalışan çocuk gözlenmemesi’, bu anketlerin kapsamını bir sefer daha sorgulamamıza neden olmaktadır.
Çocuk emekçi ölümlerinin yüzde 65,7’sini 15-17 yaş grubundakiler oluştururken 14 yaş ve altında bu oran yüzde 34,3’tür. Birinci unsurda belirttiğimiz çırak, stajyer ve meslek eğitimi gören 1,5 milyon çocuğun yok sayılması, eğitime dair verilen bilgileri de gölgelemektedir. Bu süreçte kıymetli bir ivmeyi 4 artı 4 artı 4 eğitim sistemi oluşturmuştur.
Eğitim Sen’in hazırladığı Çatışmaların Eğitim-Öğretim ve Öğretmenler Üzerindeki Tesiri Anketi’ne nazaran, bu uygulamanın başlatıldığı 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Türkiye’de yalnızca 45 özel meslek lisesi varken son üç yıl içinde kamu kaynaklarıyla yapılan direkt dayanak ve teşvikler sonucunda okul sayısı yaklaşık 10 kat, özel meslek liselerine giden öğrenci sayısı ise 17,5 kat üzere astronomik bir artış göstermiştir. Ayrıyeten MEB’in, okulda olması gerekirken çalıştığını tespit ettiği lakin ulaşamadığı çocuk sayısını yaklaşık 440 bin olarak açıkladığını da belirtelim.
İş cinayetlerinde ölen çocukların yüzde 57,3’ü tarım, yüzde 19,5’i sanayi, yüzde 12,8’i hizmet ve yüzde 10,4’ü inşaat kesiminde çalışmaktaydı. İş cinayetlerinde ölen çocukların yüzde 77,4’ü fiyatlı yahut yevmiyeli, yüzde 32,6’sı fiyatsız aile işçisi/kendi hesabına (yüzde 20’si çiftçi ve yüzde 12,6’sı esnaf) çalışandır.”
‘ÇOCUK PERSONELLİK YASAKLANMALIDIR’
“İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi olarak, çocuk işçiliğin getirildiği durumu ve çocuk iş cinayetlerinin bir çocuk emek sömürüsü siyaseti olduğunu vurguluyoruz” denilen raporda, çocuk işçiliğinin önlenmesi alınması gereken önlemler şöyle sıralandı:
- Ucuz çocuk işgücünü teşvik eden ve bunun altyapısını oluşturan eğitim sistemi ve eğitim siyasetlerine son verilmelidir. Tüm çocuklara parasız ve nitelikli eğitim imkanı sağlanmalıdır.
- Çocuk emeğiyle ilgili datalar bilimsel, emniyetli ve sistemli bir halde yayınlanmalıdır.
- Kayıt-dışı çocuk emekçi çalıştıran kişi ve kurumlara göz yumulmamalı, caydırıcı cezalar verilmelidir.
- Yasadışı çocuk emekçi çalıştırmayı önlemeye yönelik önlemler alınmalı, kontroller faal ve sıkı bir formda yapılmalı, ilgili mevzuatlar yürürlüğe koyulmalıdır.
- Tüm çocuklar fiyatsız ve ayrıntılı sıhhat taramasından geçirilmelidir. Kâfi, sağlıklı ve istikrarlı beslenme imkanı sağlanmalı, bağışıklık sistemleri kuvvetlendirilmelidir.
- Çocuk personellik yasaklanmalıdır.
