Cumhuriyet müellifi Bilsay Kuruç Yüzüncü yılda düşünmek öğrenmek öğrenmemek başlıklı yazısında Cumhuriyet’in kuruluşu ve o Escort Güngören günden bu güne geçen vakitte geçirdiği evrimi anlattı
Cumhuriyet’in 13 milyonluk köylüler ülkesinde kurulduğunu ve ilerleme refleksiyle yol haritasını çizdiğini kaydeden Bilsay Kuruç İnsanın vaktin akışında orijinal bir seyahate çıkabilmesi İnnovia Escort için Seyahat bütünlük taşımalıydı Diyalektikle işleyecek bir kurgu diyebiliriz Bir devlet toplum diyalektiğinin hareketi seyahatin merkezinde olacaktı tabirlerini kullandı
Bilsay Kuruç şunları yazdı
Önce devleti kurdu 20 yüzyılın hukuk normlarını Kağıthane escort bayan uygarlık ölçütlerini okuryazarlığını kurumlarını benimsedi yerleştirdi Üretim güçlerini yerinden oynattı Demiryollarını yaptı Sanayi getirdi 1930 ların sonunda bir bütünlük içinde devlet ve iktisat kurma kapasitesine erişti Beğenirsiniz beğenmezsiniz Büyük atılımdı Devleti kuran adım toplumda hareket yaratmalıydı ki toplum kendini aşsın ve devleti yine düzenleyecek bir momentum a erişilsin
Kapitalizmin sanayi yapılarına oturmuş kentli toplumunda bu türlü bir devlet toplum diyalektiği yeni zamanlar a erişmenin dinamiğini yaratmaktaydı Fakat kolay köylülüğün yüzlerce yıllık tartısını taşıyan ülkede bu dinamik hareketi yaratmak kolay iş değildi
KIRSALDA DEMOKRATİK DEVRİM
O özel şartlarda kırsalın varlığı birinci ve büyük gerçektir Kendini aşma atılımı de kırsalda olacaktır Kentlerin küçüklüğü topluma kaldıraç olmaya yetecek gücü yaratamaz Atak 1940 ın Enstitü sü ile başlıyor Bunu köyde okuma yazma seferberliği saymak küçümsemektir Enstitü köylü öğretmenin kılavuzluğunda orada üretim münasebetlerini kökten değiştirecektir Maksat odur 1945 in toprak yasası ise topraksıza toprak vermekten ibaret değildir Bizans tan beri yerleşmiş mülkiyet rejimine son verip orada üretim güçlerinin kılavuzunu orijinal bir bağımsız çiftçi mülkiyetini temel kılmaktır Öğretmen ile çiftçinin tarihi misyonu birlikte kırsalın eskimiş rejimini hallaç pamuğu üzere atmaktı Vakti gelmişti
Olmadı Kırsalın Bizans Osmanlı rejimi varisi toprak ağası ile tüccar bir güç bloku idi Yeni filizlenen sermaye de artlarında durdu O ileri hareketi kestiler Kırsalın insanı tarihi haklarını öğrenemedi Yeni bir köy ve topraktan devlete yanlışsız başlayacak hareket doğamadan söndü Bunları daha evvel yazdım
Söndü Zira o güç bloku köylülük üzerindeki mutlak vesayet inin tartısını koydu Vesayetin aslı sınıfsaldır 1940 ların atılımı ve sonucu bunu belgeleyen örnektir Bu bir İkincisi ileri hareketi durduran blok artık karşıdevrimin tohumlarını taşır İstemeksizin mi Hayır Zira maksadı bellemiştir Cumhuriyet i eriştiği noktada dondurmak ileri hareketini kesmek Şunu görmeliyiz İleri hareketin demokratik devrim taşıdığını bunun ne demek olacağını karşıdevrimciler Cumhuriyetçilerin çoğunluğuna nazaran daha âlâ kavramışlardır Bu kavrayış farkı o günden bugüne kapanmamış görünüyor
TOPLUMDA DEMOKRATİK DEVRİM
1945 60 ı anlatmayalım Sonra 1961 Anayasası geldi İlham kaynağı CHP nin İlk Gayeler Beyannamesi dir 1959 Anayasa Prof Fazıl Sağlam ın deyişiyle Çağın ilerisinde bir anlayışı yansıtıyordu 1960 ların toplumu artık 1940 larınki değildir Fabrika çağına ayak basılmıştır Personel sınıfı sahneye çıkıyor Yeni bir lisanla konuşuyor Cumhuriyetçiler bu lisanı anlamaya çalışanlar de onları anlamaya başlıyorlar
Anayasa devleti 20 yüzyılın kurumlarına normlarına yerleştiriyor Bünyesinde işleklik kazanan kontrol ve hesap verme kuralları getiriyor Devleti öncelikle toplumun ihtiyaçlarını karşılamaya hazırlıyor Toplumun da hayat çalışma fikir gelişme haklarını örgütlenme kapasitesini uygarlık ölçülerine yükseltiyor Kısaca topluma devletle ileri hakikat bir diyalektik alakayı başlatma başarma yolu açıyor Üretim güçlerini ve bağlarını birlikte geliştirecek biçimde Cumhuriyetin tarihi akışı canlanıyor
Ama unutmayalım Avrupa toplumu haklar gayretini son 200 küsur yılda yaşayarak öğrenmişti Maya vakit içinde tutmuştu Bize ise tarih sonradan anlaşılacak yalnızca 20 yıl vermiş oluyor 1960 80 O 20 yılda görüldü ki 1940 ların blok u sınıfsal eksen olarak sermaye ile haşır neşir olmuştur Sermaye birikim ve bir sav kazanmış ve 1961 Anayasası nı sevmemiştir Sürpriz miydi Hayır 20 yüzyılın giysisi sermayeye bol geldi Sözcüleri daima onun vücuduna ve bakışına uygun dar bir anayasa arayışını yansıttılar O zamanki iş bitirici sözcüsü sayılabilecek general Subaylar halk içinde yaşadıkça halk üzere düşünüyor Lojmana almak lazım dedikten sonra niyet anlaşıldı Diyalektik koparılacaktır
ÖNCE VE SONRA KARŞIDEVRİM
1980 ile sahne artık karşıdevrimin faal rolü için açılıyor Yine anlatmaya gerek yok En kuvvetli darbe toplumun kendini aşmasında öncü olan gençlik emekçi sınıfı ve bilim etraflarına vurulacaktır Özünde şu var 1961 den başlayan hareket mülkiyet sahibi değil emek sahibi olanların örgütlenerek topluma ilişkin kararları etkileme belirleme gücü kazanmasıyla büyüyordu Buna son verilmiştir Devlete el konularak toplum sessiz e alınacaktır Toplumun sesinden mahrum devlet devrine geçiliyor 1960 80 in haklar dünyasına geri dönülemez Demokratik devrim bitmiştir Diyalektik karşıt çevrilecektir ki bu rol yeni siyasetindir Buna elbette demokrasiye dönüş denilecektir
DOLAR YAĞMURU
1980 2000 siyasette parçalanmış bir periyottu Toplum gözünde siyaset anlaşılmaz bir şey oldu İki nokta dikkat caziptir Biri devlet ve toplum evrelerle doğum sancıları sıklaşan kapitalizme teslim edilecektir İkincisi bu bir geçiş dönemi dir Kapitalizme teslimle birlikte ve iç içe karşıdevrim zamanı na geçiliyor Karşıdevrim bunu yeterli kavramıştır Sınıfsal vesayetin tarihi ikramına şükran duyuyor Cumhuriyetçilerin çoğunluğu kavramamıştır
1980 i yapanların sınıfsal vesayetin ikinci türevi diyebiliriz ileriyi görme yeteneği ne kadardı Yok üzere Fakat toplumu sessiz e alarak karşıdevrimin yolunu açtılar Sonra onları izleyerek gelenler ise karşıdevrim zamanı nı dört gözle bekliyorlardı
1990 larda dünyada kapitalizmin yeni senaryosu başlıyor Sermaye küre yi dolaşarak kendi mülkiyetine tapulayacaktır Bununla iç içe dünya parasının dolar sahibi ağa devlet de küre yi yönetebilmenin yeni dizaynlarına uygulamasına geçiyor Küre de siyaset artık sermayenin pratiğine uyumlu olacak her yerde tekrar düzenlenecektir O denli oldu Sermayenin akını ile siyasetin ahengi bir büyük dolar yağmuru ile kuvveden fiile çıkmaya başladı Daha evvel bu türlü şey olmamıştı Türkiye sermaye sınıfı ve karşıdevrime en yakın siyaset takımlarıyla en önde koştu İktisat dünya sermayesinin yeni müşterisi olacak gittikçe artacak borçlanma ve ithalatla buna nazaran tekrar kurulacak yeni siyaset bu temelle serpilip topluma kendini kabul ettirecekti Dolar artık iş görebilmek için bizim ana paramız sayılacaktı Siyaset topluluğu kabul dedi Efendim dünya değişti Eski kafalılığı artık bırakmak lazım Karşıdevrim de birinci meşruiyet adımına kavuştu
Karşıdevrim sınıfsal ittifaklarla perçinlenip yürümüştür 1940 larda merkezde ağa tüccar ittifakı 1980 de yeşil ışık yakan sermaye ile yüksek komuta kademesi ve dış dayanak ittifakı 2000 den sonra aksiyonlu yürüyüş kademesinde ise dolar yağmuru altında dış ve yeni katmanlarla genişleyen iç sermayenin çekincesiz takviyeli ittifakı Karşıdevrimin ittifakları Cumhuriyetin daima ileri şiarında söz bulan diyalektiği durdurmayı geriletmeyi misyon bilerek buna nazaran kâh geri çekilip kâh ileri giderek varlığını sürdürmüştür Sonunda dünya kapitalizmi ona faal vazife vaktinin geldiğini de gösteriyor
VERİLENE RAZI OLMAK
Toplum boş mu bırakılacak Hiç olur mu Tüm makinelerin üstadı bir dostum istikrarı altüst olan bireyler ve haller için Sentre sinden çıkmış der 1980 in karşıdevrimi toplumu sessiz e almıştı Daima o sessiz de tutulabilir mi Kapitalizmin son 20 küsur yıllık dünya ve Türkiye tablosunda siyaset o bilgiyi veriyor okuyabiliyoruz Toplum makinelerin bilakis sentre sinden çıkarılarak yönetilmelidir Müspet gücü boşaltılmalıdır 1980 de zorla gelip yerleşen sınıfsal vesayet artık farklı bir marifet istiyor Toplumsal hak ve sorumluluk şuuru demek olan sentre ye bir daha yerleşilmemelidir Toplum verilene razı olmalıdır Ve o denli oldu
2023
2023 te nereye geldik Karşıdevrim aldığı tüm maddi manevi takviyeyle kendine bir bütün oluşturabildi mi Hayır Cumhuriyete hasar vererek yarattığı çelişkileri çözemiyor Bir bütün e varamıyor Çelişkiler sıklaşan krizler üretiyor Daimdir Bir kriz en az bir oburunu doğuruyor Yapbozlar son 10 yılın tablosunun kaçınılmaz yoludur Uzun vakittir tıpkı yıl içinde kaç adet reform programı yapıldığını akılda tutabilir misiniz Yapanlar bir hafta içinde tümünü unutuyorlar Yaşanan bütünlükten uzak tarifi yapılamayan ismi konulamayan bir ara model dir Cumhuriyet ile neyin ortasında Bilinmeyen ve çözümsüzdür
1980 den sonraki 40 yılda nereye vardık Cumhuriyetin diyalektiğini kesip aksine işletmenin hududuna Bu sonda 100 yılda Cumhuriyet ile karşıdevrim karşı karşıya geliyor Tam bu sonda Sermaye bunu görmüştür Ve metabolizmasını yani sınıfsal vesayeti sürdürebilmenin arayışı içine giriyor
Yineleyelim karşıdevrim insanın gelişmesini ve içinde yaşadığı devlet denilen yapıyı geliştirmesini durdurmaya ve kabilse saptırmaya çalışır 1789 dan bu yana bunu öğrenmiş olmak gerekir Dünyayı öğrenmemişsek 1923 ten bu yana Cumhuriyet tarihin verdiği tüm moral haklılığı ile 20 yüzyılda toplum olmanın tüm çelişkilerine ve tahlillerine hazır olma zaruriliği ile kurulmuştu O kapasiteye sahibim zira bağrımda demokratik devrim çekirdeklerini taşıyorum inancı ile de diyebiliriz İnsanın vaktin akışı içinde seyahati daima ileri yanlışsız olmalıdır diyordu da diyebiliriz Artık 100 yılda yine o diyalektiği aramaya bulmaya ve onunla 21 yüzyıla adım atmaya yakın mıyız uzak mı Menkıbeden ve hamasetten uzak durarak düşünmeye çalışalım Zira 2023 başlamıştır ve bu yıl en kıymetli yıldır
Odatv com
