Korkut Boratav Sol Haber’deki köşesinde IMF ve Dünya Bankası’nın 10 Ekim’deki toplantısını ele alan bir Pendik Escort yazı yazdı IMF Lideri bu toplantıda kamuculuğa vurgu yaptı
İşte Korkut Boratav’ın o yazısı
IMF ve Dünya Bankası nın her yıl Nisan ve Ekim aylarında birlikte düzenlediği toplantılardan bu yıl Kurtköy Escort ikincisi 10 Ekim de Washington da başladı
Bu toplantılarda dünya iktisadına ait raporlar da yayımlanır Kapsam açısından öne çıkan IMF nin Dünya Ekonomik Görünümü World Economic Outlook WEO başlıklı raporudur Maltepe Escort
Bu rapor 11 Ekim 2022 günü yayımlandı WEO nun ülke ve bölgelere ait detaylı istatistiklerini içeren data bankası databank da o tarihte aktüelleşti Önümüzdeki haftalarda IMF nin yenileşmiş Türkiye istatistiklerini ve ülkemizi de ilgilendiren öngörülerini okurlarımla paylaşmayı düşünüyorum
Bugün IMF lideri Kristalina Georgieva nın kelamı edilen toplantı arifesinde 6 Ekim de Georgetown Üniversitesi ndeki konferansını değerlendireceğim Konferans metni bir yandan Başkan ın dünyanın hali üzerindeki değişik görüşlerini içeriyor Bir yandan da Ekim 2022 tarihli WEO ya bir sunuş niteliği de taşıyor Konferanstaki birtakım teklifleri rapordaki çözümlemelerle bütünleştireceğim
ÜÇ YILDA ŞOK
Başkan Georgieva konferansına şu tabirlerle başlıyor Üç yıldan daha kısa bir müddette şok tekrar şok tekrar şok yaşadık Evvel Covid Sonra Rusya nın Ukrayna yı işgali Sonra da bütün kıtalarda iklim felaketleri
Ukrayna işgalinden sonra da yaşanan iklim felaketleri ile herhalde Çin de kayda geçmiş en ağır kuraklık Pakistan daki sel felaketi ve Küba ile ABD de ağır yıkıma yol açan Ian Kasırgası kastedilmektedir
Georgieva devam ediyor Bu şoklar daima bir arada fiyatları bilhassa besin ve güç fiyatlarını üst çekmekte ve bir hayat pahalılığı krizine yol açmaktadır Daha da değerlisi IMF Başkanı na nazaran bu kesintisiz şoklar dünyamızı önemli bir dönüşüm eşiğine getirmiştir
Küresel iktisatta esaslı bir taraf değiştirme shift içinden geçiyoruz İzafi olarak öngörülebilen memleketler arası ekonomik bağlantıların kurallara dayalı bir çerçeveye dayandığı faiz oranlarının ve enflasyonun düşük olduğu bir dünya son buluyor
Belirsizliklerin ağırlaştığı ekonomik dalgalanmaların jeopolitik çatışmaların arttığı doğal felaketlerin sıklaştığı daha tahripkâr olduğu rastgele bir ülkenin çarçabuk ve sık sık yoldan çıkabileceği thrown off course bir dünyaya geçiyoruz
IMF Lideri ne yapıyor Yalnızca küresel ekonomi için değil dünyanın insanlığın geleceği için bir felaket senaryosu öngörüyor Dahası sorumluları da ima ederek
Uluslararası ekonomik alakalarda kurallara dayalı bir çerçeveyi çiğneyen kimdir BM Güvenlik Kurulu kararlarına dayanmayan ağır ekonomik yaptırımları beğenmediği rejimlere uygulayan ABD değil mi Jeopolitik çatışmalar içinde yoldan çıkabilecek ülkeler tabiri ile nükleer kıyamet mümkünlüğünü sorumsuzca ve açıkça yenileştiren Rusya ve ABD kastedilmiyor mu
Kristalina Georgieva nın yönettiği memleketler arası kuruluşun en büyük hissedarı ABD dir Resmî bir IMF dokümanı olmayan bir konferans metninin kendisine sağladığı özgürlük alanını lakin bu kadar kullanabilmiş olsa gerektir
Konferansın bu kısmını Kristalina Georgieva nın IMF Lideri değil bir dünya vatandaşı olarak önemli saygın bir uyarısı olarak yorumlayabiliriz
BÜYÜME ÖNGÖRÜLERİ
IMF Lideri konuşmasını dünya iktisadına ait öngörülerle sürdürüyor
Korona salgınını izleyen 2021 de global iktisadın yüzde 6 1 oranında büyüdüğünü hatırlatıyor ve devam ediyor IMF olarak canlanmanın devam edeceğini ve enflasyonun süratle son bulacağını düşünüyorduk Kesintisiz şoklar ekonomik tabloyu tümüyle değiştirdi Son WEO Raporu ile birlikte büyüme öngörülerimizi üç kez aşağıya çektik 2023 sonuna kadar dünya iktisadının üçte birini oluşturan ülkelerde en az iki çeyrek daralma yaşanacağını öngörüyoruz
Pozitif büyüme gerçekleşse dahi gerçek gelirlerdeki aşınma ve artan fiyatlar yüzünden bir daralma üzere hissedilecektir Bugün ile 2026 ortasında global iktisatta 4 trilyon dolarlık bir hasıla kaybı gerçekleşeceğini düşünüyoruz Alman iktisadı büyüklüğünde bir kayıp kelam hususudur Enflasyon ise kalıcı hale gelmiştir
Georgieva korona savaş iklim felaketleri üzere arz kaynaklı şokların yol açtığı temel bozukluğu hayat pahalılığı geçim krizi yahut kalıcı hale gelen enflasyon ayrımı içinde ele alıyor İstatistiklerde ve görünüşte tıpkı olgudur Sonuçları ve tedavi yolları ise farklıdır
İlki için önerilen tedavi kamu maliyesi odaklıdır ve öncelikle yükselen ve gelişmekte olan ekonomiler için önerilmektedir
Batı ya odaklanan genel anti enflasyonist politikalar ise para siyasetine dayanmaktadır ve detayları WEO Raporu Kısım 2 de tartışılmaktadır
HAYAT PAHALILIĞI
Georgieva ya nazaran güç ve besin fiyatlarındaki artışa karşı maliye siyaseti düşük gelirli kümeleri hedeflemeli süreksiz tutulmalıdır Bütçe kaynaklı nakdî transferler öncelik taşımalıdır Lider kamu açıkları yoluyla toplam talebi genişleten maliye siyasetlerinden kaçınılmasını savunuyor
Çevre ekonomilerinde kamu açıklarının frenlenmesi mümkün bir dış borç krizine karşı alacaklıları uluslararası finans kapitali muhafaza önceliğiyle irtibatlıdır Georgieva yükselen iktisatların en az dörtte birinin temerrüt içinde olduğunu yahut tahvillerinin iflas eşiğinde fiyatlandığına dikkat çekiyor
IMF Lideri önümüzdeki dokuz ayda yükselen piyasa ekonomilerinden portföy çıkışlarının hızlanacağını öngörüyor Muhtemel bir ödemeler krizine karşı sermaye girişleri bugünden frenlenmelidir IMF nin yeni doktrini bu hedefli sermaye kontrollerini onaylamaktadır
Georgieva fiyat denetimlerinin fiilen etkisiz olduğunu bu nedenle hudutlu ve süreksiz tutulmasını öneriyor Ne var ki temel tüketim malları ve güçten alınan dolaylı vergilerin indirilmesi ile gerçekleşen fiyat denetimleri savunulabilir Avrupa da tesirli olduğu gözlenmiştir
Georgieva nın konferansından Ekim 2022 tarihli WEO Raporu ndaki Kısım 2 ye geçelim Burada Batı da hızlanan enflasyonun genel manada sermaye bilhassa de finans kapital için taşıdığı risklere dikkat çekiliyor
En önemli risk bir ücret fiyat sarmalının yerleşmesinden kaynaklanır Kronik yüksek enflasyon ortamında finans kapitalin borç senetlerine para bağlayan rantiye katmanları gerçek varlık servet kayıplarına devlet tahvillerinde net negatif eksi getirilere mahkûm olur
Ücretler enflasyonu gecikerek izlemeli ki şirketlerin kronik enflasyondaki avantajlı pozisyonları korunabilsin IMF için bu dengesizlik ehvendir Maliyet artışlarının mark up katsayıları aracığıyla kârların toplamına ve katma bedeldeki hissesine ziyadesiyle yansımasını son yıllarda AKP Türkiyesi nde yaşıyoruz
WEO Raporu 2021 sonuna kadar Batı ekonomilerinde fiyat hareketlerinin enflasyon beklentileri ile uyumlu seyrettiğini belirliyor Gerçek enflasyon beklentileri aşmış gerçek fiyatlar aşınmıştır Katma pahada kârların hissesi gerçek enflasyonu anında izleyen mark up katsayıları sayesinde yükselecektir IMF Raporu bu olağan tespitin nicel sonucunu vermiyor
Ücretlerin geçmiş enflasyona endekslenmesi ise kâr hissesini frenleyen ücret fiyat sarmalına yol açar Sonucun önlenmesi için daraltıcı para siyaseti erkenden uygulanmalı işgücü talebi ve istihdam kısılarak emek hizaya getirilmelidir
WEO raporu 1979 sonrasında FED in Volcker başkanlığında uyguladığı faiz artışlarını örnek gösteriyor Ücret fiyat sarmalının önlendiği emeğin disiplin altına alındığı bu dönüşüm ABD de neoliberalizmin başlangıcını da simgelemiştir
WEO Raporu Kısım 2 Batı ekonomileri için IMF nin klasik sınıfsal pozisyonunu içeriyor Ben Michal Kalecki nin Marksist tahlilini kullanarak deşifre etmeye çalıştım
