Maden işletmelerinde çalışırken ömrünü yitiren bütün madencilerin ailelerine vefat aylığı bağlanacak, nakdi dayanak verilecek, istihdam hakkı sağlanacak, mevcut prim borçlarının tamamı silinecek. Madencilerin anne-babası 65 yaş üstündeyse artan paya bakılmadan yüzde 25 oranında aylık bağlanacak.
Amasra’da meydana gelen ve 41 madencinin ömrünü yitirdiği maden kazasının akabinde değerli bir adım atıldı. Meclis Plan ve Bütçe Komitesi’nde kabul edilen önergeyle madenci yakınlarına dayanağın kapsamı genişledi, 2003 öncesi, 2014 sonrası sınırlaması da kaldırıldı. Dayanaklardan Haziran 2003-Mayıs 2014 tarihleri ortasındaki kazalarda ömrünü yitiren madencilerin aileleri de yararlanacak. Düzenlemeye nazaran, kömür ve linyit madenlerinin yeraltı işlerinde meydana gelen iş kazası sonucunda ölen madencilerin ailelerine, hiçbir şart aranmaksızın mevt aylığı bağlanacak. Mevt tarihinde sigortalıya ait koşullar aranmadan hak sahiplerine aylık bağlanacak. Bu biçimde bağlanan aylıklara ait primlerin eksik olan kısmı, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca ödenecek.
HEM AYLIK HEM VEFAT GELİRİ
Mevcut uygulamada SGK’lı çalışanlara mevt aylığı bağlamak için 5 yıl sigortalı olma, 900 prim günü gerekiyor. Prim gününün fiili çalışmayla elde edilmesi mecburiliği bulunduğu için borçlanma ile kazanılan günler dâhil edilmiyor. Yapılan düzenlemeyle madencilerin SGK’ya olan prim borçları da silinecek. Yürürlükteki düzenlemede çocuklarından anne babaya mevt aylığı için her türlü yarar ve irattan elde edilen gelirin minimum fiyatın net meblağından daha az olması, SGK’dan aylık, gelir bağlanmaması gerekiyor. Artık bu kurallar uygulanmayacak. Hem vefat aylığı, hem mevt geliri bağlananlar yüksek olanın tamamını, düşük olanın yarısını alacak.
YAZILI MÜRACAAT YAPILMASI ZORUNLU
Hak sahiplerinin yasa değişikliğinden yararlanarak vefat aylığı bağlatabilmesi için Toplumsal Güvenlik Kurumu’na yazılı talepte bulunmaları gerekiyor. Talepte bulunanlara, yasanın yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere gelir ve aylık bağlanacak. Geçmişe yönelik ödeme yapılmayacak. Hayatını kaybedenlerin yakınlarına bir kişilik istihdam hakkı tanınacak. Ölen kişinin yakınlarından biri kamuda daima personel olarak istihdam edilecek. İstihdam hakkından sırasıyla eş ve çocuklarından birisi, eşi ve çocuğu yoksa kardeşlerinden biri yararlanacak.