EYT düzenlemesinde sona gelindi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “2 Milyon 250 bin vatandaşımız emekli olma hakkına kavuşuyor. Emeklilik hakkının kullanılması konusunda rastgele bir yaş sonu uygulanmayacaktır” dedi.
EYT’lilerin 23 yıldır uğraş verdiğini belirten Milliyet müellifi Cem Kılıç, “Sonunda kuralsız bir kazanım elde ettiler” diyerek EYT düzenlemesinin ayrıntılarını köşesine taşıdı.
Cem Kılıç’ın yazısı şöyle:
“Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) yıllardır verdikleri uğraşta keyifli sona ulaştılar. Kolay değil, tam 23 yıl bu hak gayreti devam etti fakat yılmadılar.
Sonunda kuralsız, şartsız, ‘ama’sız bir kazanım elde ettiler. EYT kazanımı sivil toplum örgütlenmesinin gücünü bir kere daha gösterdi. Örgütlülük, medyayı, toplumsal medyayı tesirli kullanma, bu sonuçta tesirli oldu. Bu EYT gayreti birçok teze de husus olacaktır. Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, EYT konusunda bakanlığı öncesi de baş yormuş, tarafları dinlemiş ve tahlil için formüller üzerinde çalışmıştı. Hakikaten buna en yakın tanıklık edenlerden birisi oldum. Fakat yılların biriken sıkıntısına bir anda tahlil bulmak imkânsız üzereydi. Ne var ki bakanlık yetkileriyle tekrar bahse vakıf olunca, irade kullanılınca tahlil de geldi. Evvelki gece Sayın Cumhurbaşkanı’nın açıklamasıyla EYT’de kesin tahlil ortaya çıktı. Son günlerde yaş şartı geleceği tarafında çok yorum yapıldı, bu haberler oldukça moral bozdu.
Ama görüldü ki, yaş şartı olmaksızın sorun çözüldü. EYT konusu artık büsbütün kapandı. Emek veren herkese, faydalanacak herkese güzel uğurlu olsun…
KADEMELİ PRİM OLABİLİR Mİ?
EYT konusunda hazırlanacak yasa tasarısı gün yüzüne çıkınca, ayrıntılar aşikâr epey daha net bir yorum yapılabilir, fakat Cumhurbaşkanı’nın açıklamasıyla 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olanlar, rastgele bir yaş şartı olmaksızın erkeklerde 25 yıl bayanlarda 20 yıl sigortalılık müddetleri tamamlanmışsa ve prim günleri dolmuşsa çabucak emekli olabilecekler.
Burada küçük bir ayrıntı var, o da şimdi net değil, şöyle ki, kademeli prim gününü tamamlayanlar mı yoksa 5000 prim günü mü kâfi olacak, bu hususta açıklığa muhtaçlık var. Bekleyip, göreceğiz. Umarım burada da bir değişiklik yoktur ve herkes için 5000 prim günü kâfi olur. Başka yandan bu düzenleme yalnızca 4/a yani eski ismiyle SSK’lıları kapsamıyor, birebir vakitte Bağ – Kur ve Emekli Sandığı’na tabi olanlar da kapsamda. Bağ – Kur ve Emekli Sandığı için de farklı şartlar var, yeniden bu kümelerde da yaş şartı kalkıyor, erkeklerde 25 yıl, bayanlarda 20 yıl sigortalılık müddeti aranıyor.
Yani bayanlar için 7200 gün erkeler için 9000 prim günleri tamamlandığında rastgele bir yaş kaidesi olmadan emekli olabilecekler.
PRİM GÜNÜ YETERSİZSE BORÇLANIN
Prim günü kâfi olmayanlar için kesinlikle borçlanma yoluna gidilmelidir. Mümkünse çabucak müracaat yapılması da kıymetli, zira artan minimum fiyat yeni yılda borçlanma ölçülerini taban fiyat artış oranı kadar yükseltecek, münasebetiyle yeni yıla şimdi vakit varken bir an evvel borçlanma yapılması çok avantajlı olur.
Borçlanma yoluyla EYT kapsamına girmek ise yalnızca tek bir usulle mümkün, o da askerlik hizmeti sigorta başlangıcı öncesinde yapılmış ise. Bu durumda örneğin EYT tarihi olan 8 Eylül 1999 tarihini bir ya da bir buçuk yılla kaçıranlar varsa, askerlik müddetlerini borçlanarak, sigorta başlangıç tarihlerini 8 Eylül 1999 öncesine çekerlerse onlar da bu düzenlemeden yararlanabilecekler.
BUNDAN SONRA NELER OLACAK?
Bundan sonra yapılacaklar ise şu biçimde özetlenebilir; birinci olarak yasa teklifi Meclis’e gidecek, muhtemelen rastgele bir mani çıkmadan kısa müddette maddeleşir.
Ocak ayında yasa teklifi Genel Kurul’dan geçerse, Resmi Gazete’de yayınlandıktan sonra hak sahipleri emeklilik için talepte bulunmaya başlayabilirler. Lakin unutulmamalı ki, aylık talebinde bulunacak şahıslar hala bir işyerinde çalışıyorlarsa, işyerlerinden “emeklilik sebebiyle istifa” etmeliler. Yani işten çıkışları SGK 08 koduyla yapılmalıdır. İstifa etmeden aylık talep dilekçesi vermeleri mevcut yasaya nazaran mümkün değil.
İZİN PARALARI BRÜT ÜCRETTEN
İşinden emeklilik sebebiyle ayrılanların işyerleriyle olan türel münasebeti sonlanıyor, doğal olarak kıdem tazminatı hakları da doğuyor. İşyerleri kıdem tazminatını ödemek durumundalar, ayrıyeten kullanılmamış yıllık fiyatlı müsaadeler varsa, bu müsaadelerin son brüt fiyat üzerinden ödemesi de ayrıyeten yapılmak zorunda. Kıdem tazminatı konusunda çalışan işine devam edecekse mutabakat yapılabilir, son çıkış tarihine bu ödeme ertelenebilir. Fakat çalışanın yazılı onayı kesinlikle olmalıdır.
Kıdem tazminatı ödemeleri konusunda KGF takviyeli kredi imkanı sunulacağı da açıklandı. Bu işyerlerine kıymetli ölçüde rahatlatacaktır.
E-DEVLET’TEN SÜREÇ OLUR MU?
Emekli aylık talebi direkt SGK Merkezlerinde doldurulacak aylık talep tahsisi dokümanı yahut e – Devlet üzerinden yapılabilir. Buradaki süreçler epeyce kolay. Kimsenin kaygı etmesine gerek yok. E- Devlet sistemi en kolay yol olarak gözükmekte. Sisteme girdikten sonra”gelir,aylık ödenek talep evrakının verilmesi” evrakı tıklanacak. Daha sonra sayfada açılacak yeni müracaat sekmesi tıklanacak. Tahsis talep çeşidi olarak “yaşlılık aylığını” seçin. SSK kapsamında olanlar “4A”, Bağ – Kur kapsamına girenler ise “4B” seçeceğini işaretleyip, başvur butonunu tıklayacaklar.”