Üsküdar Üniversitesinden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Erdoğan, “yalnızlık” ve “seçilmiş yalnızlık” olgularına ait değerlendirmede bulundu. Erdoğan, son yıllarda toplumsal hayatın içinde yalnız ömrü kutsayan, onu bireylerin bir tercihi olarak sunan “seçilmiş yalnızlık” olarak isimlendirilen bir akım olduğunu anlattı.
Prof. Dr. Erdoğan, yalnızlığın “yalnız olmak”, “yalnız yaşamak” ve “yalnız hissetmek” olarak üç kavram halinde ele alınabileceğini tabir ederek, “Bu kavramlardan yalnız olmayı toplumsal bütünleşme eksikliği ve yalnız yaşamayı aile yokluğu çerçevesinde inceleyebiliriz. Yalnız hissetmek ise yalnızlığı toplumsal bir tecrübe olarak algılamaktır. Bu tecrübe ister toplumsal tecritten kaynaklanan durumlardan olsun ister mesleksel ya da ailevi durumlar çerçevesinde olsun kişinin kendisini yalnız hissetmesiyle ilgili bir durumdur.
Birey çağdaş toplumun içindeki zehirleyici bağlantılardan, güvencesizlikten, mutsuzca yapmak zorunda kaldığı mesleğinden ve istikrarsız aile münasebetlerinden kendini korumak için kaçar. Yalnız yaşadığı meskeni sığındığı kutsal bir yer haline getirir. Yani toplumsal temasların kendisi bile insanın kendisini ‘Yalnız hissetmesine’ neden olabilir.” bilgisini verdi.
“Yalnız yaşamak” olgusunun günümüzde daha çok seçilmiş yalnızlıkla ilişkilendirildiğini tabir eden Erdoğan, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Yalnızlığı bu formda tanımlayanlar, onu toplumsal bir sorun olarak görmekten çok yeni bir ömür biçimi olarak görüyor. Bu tek yaşayan bireyler toplumdan izole olmuş, toplumsal münasebetleri zayıf ya da olmayan bireyler olarak ele alınmıyor. Öznesi bekarlar olan bu toplumsal küme akşamları tek uyumayı seçmiş fakat bir arada toplumsal aktivitelere katılan ve ‘mutlu’ şahıslar olarak lanse ediliyor.
Topluma hükümran olan bireycilik ve kapitalist sistemin arzuladığı tüketim kültürü ile uyumlu bu yaklaşım yalnızlığı ‘olumsuz bir prizmadan kurtarmak için -solo yaşam-‘, ‘tek başına hayat’ biçiminde tekrar formüle ediyor. Bu pembe gözlüklü bakışı pek hakikat bulmuyorum. Bu hayat biçimi bir seçimden çok yapısal ve kültürel nedenlerle insanların içine itildikleri bir durum.”
“YALNIZ YAŞAYANLAR TANINAN KÜLTÜR ESERLERİNDE KLİŞE HALİNE GELEN ÖMÜRLER SÜRMEMEKTE”
Popüler medya eserleri ve toplumsal medya tarafından pompalanan, oburlarının sorumluluğunu almadan yalnızca kendisi için yaşayan, haz peşinde koşan bireylerin adeta “kutsandığını” kaydeden Prof. Dr. Erdoğan, yalnız yaşayanların sayısının artmasının, konut kullanımından konut eşyalarına kadar birçok eserin daha fazla kullanılmasına ve satılmasına neden olduğunu, cümbüş ve turizm kesimi için de yalnız yaşayanların âlâ bir müşteri kitlesi olarak görüldüğünü anlattı.
Erdoğan, tanınan kültürde gösterilmek istenene rağmen gerçek hayatta durumun çok farklı olduğunu belirterek, “Ancak yalnız yaşayan bekar erkekler ve bayanlar bu tanınan kültür eserlerinde klişe haline gelen ömürler sürmemektedir. Gerçekler, medya tarafından topluma sunulan düşlerden çok daha farklıdır. İster gelişmiş sanayi toplumlarında olsun ister Türkiye üzere gelişmekte olan bir ülkede olsun ‘seçilmiş yalnız’ birçok birey için ruhsal, ekonomik ve toplumsal ilgiler açısından çok taraflı, güçlü bir imtihandır. Yalnızlıktan kurtulmanın en güzel yolu manalı bir hayat yaşamaktır. Manalı bir hayat bizi bir amaç doğrultusunda bir toplumsal etrafa de bağlar, yalnızlık hissinden de kurtarır.” değerlendirmesini yaptı.
Modern toplumda herkesin gittikçe daha yalnızlaştığını, zorlaşan hayat koşullarının da alakaları olumsuz etkilediğini belirten Erdoğan, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Tüm yaş kümeleri içinde kendilerini en fazla yalnız hissedenler 30’lu yaşlardaki beyaz yakalılardır. Çünkü üniversite çağındaki gençlerin ve yeni mezunların hala şimdi tüketilmemiş bir arkadaş etrafları var. Bu küme hem kendisi ile emsal zevkleri paylaşan ve hem de bol bol vakti olan arkadaşları yahut partner adaylarını etraflarında bulabiliyorlar. Üstelik gençlikte beklentiler ve maddi imkanlar daha düşük olduğundan maddiyat münasebetlerin kurulmasında öteki yaş kümelerine nazaran daha az belirleyici oluyor. Fakat okul ile bağlantının kesildiği ve çalışma hayatına başlanılan yıllarda insanların yakın toplumsal alanları daralıyor, akran kümeleri içinde aile hayatının içine girenler artıyor, etrafı arkadaştan çok kendine rakip olarak gördüğü ofis arkadaşlarıyla doluyor.
Bu yalnızlaşmanın sonuçlarını çöpçatan sitelerinin kullanıcı profillerinde de görüyoruz. Arkadaş etrafının daraldığı 25-35 yaş kümesi tüm buluşma platformlarında en büyük kümesi oluşturuyor. Yaş ilerledikçe çift hayatı içinde olanların oranı arttığından bu platformların kullanım oranları azalmaktadır. Lakin ileri yaş kümelerinde da bilhassa günümüz toplumunda süratle artan boşanmalar, kapitalist toplumun bireyciliği ve yalnız yaşamayı destekleyici teknoloji ve hizmetler geliştirmesi yalnız yaşamayı değerli bir seçenek olarak karşımıza çıkarıyor.”