Mehsa Amini nin ahlak polisi tarafından başörtüsünün uygunsuzluğu nedeniyle gözaltına alınması ve gözaltında darp edilmesi Escort Anadolu Yakası nedeniyle ömrünü yitirmesinin akabinde başlayan ayaklanma devam ediyor
Sol muharriri Erhan Nalçacı İran’da sınıflar yok mu başlıklı yazısında ayaklanmaların sınıfsal boyutunu ele aldı
İran Devleti ayaklanmaya katılanların yaş ortalamasının 15 Anadolu Yakası Escort olduğunu ve ayaklanmanın kandırılmış gençlere dayandığını söyledi diyen Erhan Nalçacı Rakam gerçek mu bilmiyoruz lakin ayaklanmayı dar bir toplumsal kısma mal etme teşebbüsünün âlâ niyetli olmadığı muhakkak dedi
Erhan Nalçacı Anadolu Yakası Escort Bayan şunları kaydetti
İran dışındaki birtakım örgütlenmeler ise bu olayların bir bayan ayaklanması olduğunu ileri sürüyorlar Bayanların ayaklanma ve devrimlerdeki öne çıkışının sürece nasıl bir güç kattığını tarihî örneklerinden ve yeni tecrübelerden biliyoruz Lakin bu öncülük olayların sınıflar üstü olduğu manasına gelmiyor
Bazı kesitler ise Mehsa Amini nin Kürt kimliğinden ötürü ayaklanmayı başlangıçta İran Kürt hareketi ile ilişkilendirmeye çalıştı buna karşılık ayaklanma İran ın neredeyse bütün kent ve kasabalarına yayılınca bu daha az söylenir hale geldi
Oysa sınıflı toplumların kurulmasından bu yana dünyada yaşanan olayları sınıf uğraşları dışında inceleyemez ve anlayamazsınız Şayet sınıflar üstü bir inceleme ve takdim kelam hususuysa bu yeniden hükümran sınıfın işçi sınıfların aklını seyreltmeye dönük bir becerisi olarak okunmalıdır
43 YILDIR ENGELLENEN KAVRAM
Tarih yazımı ve okumalarında özgücülük Türkiye de de ön plandaydı sınıfsız imtiyazsız bir kitlenin çılgın eylemi sınıf tahliline ve Marksizm e asla sığmayacak biricik bir olay olarak yıllarca işlendi
Ancak İran ın son 50 yıllık tarihine yaklaşım Türkiye deki özgücülüğü kat kat geçmiş gözüküyor Sınıflar üstü bir İran İslam Devrimi kavramı nerdeyse 43 yıldır yaşananları anlamamızı engelliyor
1978 e gelindiğinde İran soyluluğu ve ABD işbirlikçisi sermaye sınıfının temsilcisi olan Şah a karşı yükselen toplumsal zıtlık büyük bir ayaklanmaya dönüşür Şah ın yenilmesinde İran ın komünist partisi olan TUDEH in ve fabrikalardaki örgütlülüğünün büyük bir tesiri olur Sanayi bölgelerinde grevleri yönetecek kararları alabilen Emekçi Kurulları kurulmuştur Bilhassa petro kimya endüstrisindeki grev Şah ın devrilmesinde kritik bir rol oynar
KARŞI İHTİLALE DÖNÜŞEN DEVRİM
Devrimden çabucak sonra iktidarı Molalarla paylaşan TUDEH in nerelerde yanılgı yaptığına bu yazıda girmeyeceğiz Lakin esnaf eşraf köylü sınıfları ve küçük burjuvaziye yaslanan Mollalar kısa bir mühlet sonra komünistleri tasfiye ederler Binlerce komünistin ve solcunun katledildiği daima anlatıla durulur fakat bu olayın İran personel sınıfının burjuvazi karşısında hezimeti olduğu vurgulanmaz İhtilal kaybedilmiş bir karşı ihtilale dönüşmüştür
Kafaları karıştıran bir öbür olay ise Molla rejiminin ABD ve İsrail aksisi olmasıdır Halbuki 1980 li yıllarda İran Sovyetler Birliği ni kuşatan İslamcı rejime sahip devletlere katılmış ve kuşatmayı sağlamlaştırmıştır
Olayın diğer bir boyutu ise Mollaların iktidara geldiği birinci yıllarda toplumsal adaletçi toplumsal devletçi ve kamucu bir yönelim izlemeleridir Dünyada hala sosyalizmin kıymetli bir güç ve rakiplerinin komünistler olması tahminen Şiilikten kaynaklanan birtakım kültürel ögeler bu yönelimi sağlamış olabilir
Ancak Sovyetler Birliği nin siyasi coğrafyadan çekildiği ve neo liberalizmin zaferini bütün dünya işçi sınıflarına karşı ilan ettiği yıllarda Molla rejimi ile İran burjuvazisi ortasındaki sınıfsal alaka bariz hale gelmeye başlar
MEŞRUİYET KRİZİNE GİRİLDİ
1990 lara kadar kamucu ve ithal ikameci iktisat kurallarına bağlı İran iktisadını liberalleştiren dalgalar birbirini takip eder Bizdekine çok benziyor süreç devlet içindeki kamucu bölümlerin tasfiyesini de içerir Bu kısa yazıda düzgün tanımlanabilen bu liberal dalgalardan uzun uzunluklu bahsetmeyeceğiz
Ancak Molla rejiminin bir müddettir yaşadığı ve bugün başat hale gelen meşruiyet krizine giden yol böylelikle döşenir
Özelleştirmeler büyük bir toplumsal eşitsizliğe neden olur Bugün emekçiler fiili olarak sendikasızlar sigortasız ve kayıt dışı çalıştırılıyorlar saat başı fiyat dünyadaki en düşük fiyatlardan biri
Eğitim sıhhat ve hatta emekliliğin giderek daha fazla cepten ödemeye bağlı hale geldiği görülüyor
ORTA SINIF ERİDİ
Kamu mülkünün yağmalanması İhtilal Muhafızları na bağlı dini vakıflar tarafından yönetiliyor Kimi kesitler çok güçlü olurken işçi sınıflar süratle fakirleşiyorlar ve tertibin bekasını sağlayan orta sınıflar eriyor
Liberalleşmenin öbür ismi toplumsal çürümedir İran da son 10 yıldır inanılmaz bir yolsuzluk furyası halkın öfkesini çekerek öne çıkıyor Devlet bunu içlerindeki çürük elmalara bağlıyor ve temizlemeye çalışıyor Halbuki bu İran kapitalizminin eserinden öteki bir şey değil
Ayrıca İran da son yıllarda önemli bir kuraklık krizi ve susuzluk yaşanıyor Bunun altında kesinlikle genel olarak emperyalist sistemin neden olduğu iklim krizi var lakin Molla rejiminin bu süreci yönetemediği de söyleniyor Bunu Türkiye den de biliyoruz sermaye sınıfı kendini finanse etmek için kullandığı bütçeyi etrafla ilgili olayların düzeltilmesi için kullanmaktan kaçıyor Dolayısı ile kuraklık ve tarımın etkilenmesi de sınıfsal bir çatışmaya dönüyor
İRAN’DA DÖNÜŞÜM
Emperyalist paylaşım savaşının aslında sermaye sınıfının bütün dünyadaki işçilere karşı açılmış bir savaş olduğunu daima söylüyoruz İran işçileri de besin güvenliği krizi ve yüzde 40 ları aşan enflasyonla bu saldırıyı yaşıyorlar
Sonuçta İran da tekrar Emekçi Kurulları kuruluyor onların öncülük ettiği grevler yaşanıyor Ülke seviyesinde çok tesirli olmasa da yasa dışı birçok Marksist örgütün kurulduğu söyleniyor Mahpusa girip çıkan azap gören yahut öldürülmüş kadın erkek birçok personel başkanının ismi anılıyor Biz de hürmetle eğiliyoruz önlerinde
Bu sefer değilse bile bir vadede İran ihtilalini arıyor
Bu sefer çaldırmama iradesiyle
Odatv com